Las quatter pli grondas sfidas

Mantegnair la buna qualitad ecologica ch’exista anc en las zonas da muntogna 3 e 4, en il territori d’alpegiada, en la zona alpina e nivala sco er en il guaud.

La surfatscha dal Grischun correspunda ad in sisavel da la surfatscha da l’entira Svizra. Grazia a sia diversitad climatica, geologica e culturala sco er grazia a la cultivaziun tradiziunala da la cultira durant in lung temp è il Grischun in dals chantuns cun las pli variadas cuntradas da la Svizra. Bunamain 90 % dals tips da biotop ch’i dat en Svizra, chattan ins er en il chantun Grischun. Blers dad els èn anc en in fitg bun stadi ecologic, cumpareglià cun l’ulteriura Svizra. Quai na vala betg mo per ils spazis da viver alpins e nivals (tranter auter prads da muntogna sitgs, pastgiras da chaglias bassas, pradas da muntogna), mabain er per il guaud sco er per ils prads e per las pastgiras che vegnan utilisadas da l’agricultura (en spezial en las zonas da muntogna 3 e 4) e per il territori d’alpegiada (pastgiras da primavaira, pastgiras communablas, alps). Passa 80 % dals manaschis en il Grischun sa chattan en las zonas da muntogna 3 e 4. Il sulet parc naziunal da la Svizra cun sia biodiversitad praticamain betg influenzada da l’uman sco er 35 % da tut las pastgiras e da tut ils prads. Sitgs d’impurtanza naziunala èn situads en il Grischun (var in terz da quels en la surfatscha utilisada da l’agricultura). En in emprim pass vali da mantegnair quest chapital natiral particular.

Chattar soluziuns equilibradas per ils gronds deficits tar ils spazis da viver liads a l’aua e per las spezias che dependan da quests spazis da viver, e quai en il champ da tensiun tranter ils conflicts d’interess e la midada dal clima.

Ils deficits ils pli gronds èn vegnids constatads tar ils spazis da viver ch’èn liads a l’aua (flums, auals, lais, zonas umidas, palids, auas pitschnas) e tar las spezias ch’èn dependentas da quests spazis da viver. Tut las gruppas dals organissems ch’èn liads a l’aua (peschs, insects da l’aua, amfibis, libellas) èn en ina situaziun critica cun populaziuns decimadas. Ina part da questas populaziuns sa diminuescha vinavant, sco per exempel las populaziuns da peschs che han gugent fraid e ch’èn dependents d’auas currentas multifaras. La nauscha qualitad dals spazis da viver ed ina purschida reducida da nutriment èn en blers lieus il motiv principal per quest svilup. Ina fitg gronda part dals insects da l’aua, ch’èn la basa dal nutriment da questas spezias, è fitg periclitada. La midada dal clima pegiurescha la situaziun.

Mitigiar – sche pussaivel – las grondas differenzas da biodiversitad per lung dal gradient d’autezza cun deficits ecologics en las vals ed en las regiuns favuraivlas.

Per lung da las zonas d’autezza existan en general grondas differenzas da la biodiversitad, quai cun deficits ecologics en las vals ed en las regiuns favuraivlas. Entant che la repartiziun dals spazis da viver e da las structuras en las zonas muntogna 3 e 4 e survart permettan ina interdependenza relativamain buna da las spezias e da las populaziuns, existan en las regiuns pli bassas de f icits d’interdependenza. Per exempel vegnan là restrenschidas las migraziuns quotidianas e stagiunalas dals animals. Quai sa mussa, sche la migraziun dals peschs en las auas currentas vegn interrutta, sch’ils trajects da migraziun dals amfibis vegnan disturbads fermamain e sch’i dat mo paucs corridors intacts per animals selvadis. En regiuns favuraivlas, quai vul dir en territoris pli bass e bain cuntanschibels, fa la cumpensaziun ecologica (mantegniment/creaziun da structuras da biotops e.u.v.) per part memia pauc effect.

Rinforzar l’atgna responsabladad da tuttas e tuts per il chapital natiral.

Per promover la biodiversitad cun success èsi indispensabel da chapir la si tuaziun ed ils connexs respectivs; impurtant èsi er da rinforzar l’atgna respon sabladad tar las acturas ed ils acturs relevants. Il tema da la biodiversitad gioga dentant anc ina rolla fitg marginala en la scolaziun ed en la furmaziun supplementara respectiva. Qua purtassan stentas pli intensivas in grond effect persi stent. Ultra da quai sto la populaziun vegnir sensibilisada anc pli fitg davart sias pussaivla-dads da gidar a promover la biodiversitad en ses champ d’influenza.